اگر قصد دارید وارد کار ساخت و ساز شوید، احتمالاً از خود می پرسید که چگونه ایده خود را به واقعیت تبدیل کنید. پروژه های ساختمانی از نظر پیچیدگی، وسعت و نتایج مطلوب متفاوت هستند. صرف نظر از این، تمامی پروژه های ساختمانی از یک روند یکسان پیروی می کنند. دانستن این فرآیند به شما کمک می کند تا از ایده تا پایان ساخت و ساز، تصمیمات آگاهانه بگیرید. روند کار چالش برانگیز است، اما برنامه ریزی صحیح یک تجربه ساخت و ساز هیجان انگیز را به شما می دهد. شناخت عمیق این مراحل به شما کمک می کند تا تصویر بزرگ را ببینید و چشم انداز خود را به یک پروژه ملموس واقعی تبدیل کنید.
ساخت و ساز و ساختمانسازی یک رشته حرفه ای و تخصصیست. ساخت آپارتمان های مسکونی و تجاری و اداری پروسه ای زمان بر و نیازمند توجه به جزییات است. مدیریت صحیح پروژه ساختمانی، راهنمایی های منطقی و روشنی در مورد انتظارات در هر مرحله ، با وظایف و اهداف مشخص ارائه می دهد. توجه کنید در طول پروژه ساختمان سازی ، اطمینان از تداوم پروژه بسیار ضروری است زیرا به حفظ اجرای پروژه در محدودیت های زمانی و بودجه کمک می کند. اجرای مناسب این مراحل ساخت، چارچوبی را تعیین می کند که موفقیت پروژه را تضمین می کند. این مقاله به شرح هر یک از این مراحل می پردازد و به شما یک نمای کلی از آنچه انتظار دارید را ارائه می دهد.در این نوشته به اختصار به مراحل ساختمان سازی و اجرای یک پروژه ساختمانی می پردازیم. مراحل ساختمان سازی و اجرای یک پروژه به طور خلاصه و تیتر وار به شرح زیر می باشد:
مراحل ساختمان سازی
- تهيه زمين
- انعقاد قرارداد با دفتر طراحی معماری برای تهيه نقشه های واقعی معماری شامل:دفترچه نقشه های معماری و نقشه تاسیسات برق ومکانیک
- انعقاد قرارداد مشارکت در ساخت در صورت ساخت از طریق مشارکت با سازنده
- انعقاد قرارداد وکالت اجرای کارهای شهرداری و نظام مهندسی و اخذ پروانه و عدم خلافی ها و پایان کارها با دفتر فنی مهندسی
- انعقاد قرارداد با دفتر مهندسی برای تهیه نقشه های شهرداری ونظام مهندسی، نقشه های واقعی اجرایی سازه و سازه نگهبان
- انعقاد قرارداد وکالت اجرای کارهای اداری شامل آب وبرق وگاز و مخابرات وتامین اجتماعی با دفتر فنی مهندسی
- تخريب ساختمان قديمي
- اخذ پروانه ساختمان
- بیمه کردن کارگاه ساختمانی
- استقرار نگهبان و تجهیز کارگاه
- گود برداری و اجرای سازه نگهبان
- بتن مگر وقالب چيني
- آرماتوربندی و بتن ريزي فونداسيون
- اجرای سازه فلزی ( جوشكاری اسكلت )
- قالب بندی طبقات
- بتن ريزی طبقات
- تيغه چينی
- گچ و خاك
- لوله كشي آب وفاضلاب
- انعقاد قرارداد اطفاء و اعلام حریق وآتش نشانی با دفاتر خدمات آتش نشانی به همراه تاییدیه دفتر فنی مهندسی
- اجراي گازكشي واحدها
- اجراي برق كشي توكار
- رابيتس بندی
- قاب گذاری پنجره ها و درها
- جوشكاري خرپشته و بام
- اخذ پايان كار سفت كاری
- جوشكاری موقت دور راه پله و آسانسور
- اجرای نما ( نمای اصلی و فرعی و مشاعات )
- انعقاد قرارداد آسانسور با تاییدیه استاندارد
- حفر چاه آب باران
- شيب بندي بام وایزوگام اوليه
- ایزوگام سرويسها
- اخذ انشعابات آب وفاضلاب ( به تعداد واحدها و یک عدد عمومی )
- اخذ انشعابات برق (به تعداد واحدها و یک عدد عمومی )
- حفر چاه ارت با تائيديه شركت برق
- كاشي كاری
- آماده سازی کف واحدها و سرامیک کاری
- گچ كاري
- قاب دربهای ورودی واحدها یا نصب درب ضد سرقت
- ايزوگام بام
- كوپل نورگير براي خرپشته
- نصب دربهاي چوبي واحدها
- نصب كمدها،كابينت و دکور
- سنگ كاري پله
- جوشكاري نرده پله
- موزائيك پيلوت و حياط
- سنگ كاري حياط
- نقاشي و کاغذ دیواری
- نصب شیشه پنجره ها و درها
- خرید و نصب شیرآلات و لوازم سرویسهای بهداشتی
- نصب کلید ها و پریزها
- خرید و نصب پکیج ورادیاتور
- نصب آسانسور
- نصب درب حياط وپاركينگ
- تهیه نقشه ازبیلت توسط مهندس مجری ذیصلاح
- آزادسازی سهمیه مهندس مجری ذیصلاح
- اخذ تائيديه و انشعابات گاز
- اخذ تائيديه آتش نشاني توسط دفتر فنی مهندسی
- پايان كار بهره برداري
- انعقاد قرارداد وکالت اجرای کارهای ثبت اسناد و تفكيك سند واحدها
- فروش واحدها
پس از انتخاب منطقه و خرید زمین مناسب برای ساختمان سازی، بایستی پروانه و مجوز ساخت دریافت کنید. مراحل دریافت مجوز ساخت و ساز عبارتند از: بایگانی ، بازدید ، سفارش نقشه، طراحی نقشه معماری ، پرداخت عوارض و مالیات، تهیه اسناد پیش نویس و صدور پروانه ساخت است.
پس از تهیه نقشه ساختمان، باید مجوزهای ساخت و ساز را داشته باشید. البته این فرآیند در طول پروژه ساختمانی انجام می شود، زیرا شما باید در زمان های مختلف مجوزهای مختلف را دریافت کنید. کار با یک شرکت ساختمانی با تجربه به این فرآیند بسیار کمک می کند. تجربه ما در گرفتن مجوزهای مناسب در زمان مناسب به روند روان و به موقع کارهای ساخت و ساز کمک می کند.
انتخاب معمار و تهیه نقشه
ساختمان سازی وظیفه یک معمار کاربلد است و شما کافی است خواسته های خود را به معمار مطرح کنید. یک شرکت معماری حرفه ای می تواند از صفر تا صد پروژه را از جمله تهیه نقشه های اجرایی ، نقشه فاز ۲ معماری ، طراحی نما ، تاسیسات و حتی طراحی دکوراسیون داخلی را برای شما به بهترین شکل انجام دهد. او برای چیدمان اتاق ها نقشه می کشد ، مناسب ترین مکان را برای مبلمان پیدا می کند و برای استفاده بهتر از فضا پیشنهادهایی را ارائه می دهد. ابتدا یک طرح دو بعدی ترسیم می کند و سپس یک مدل سه بعدی ساخته می شود. می توانید با معمار و تیم او مشورت کنید تا مدل سه بعدی نهایی را طبق سلیقه شما توسعه دهید. یک معمار دارای مجوز می تواند برای تأیید طرح نهایی از طریق شهرداری اقدامات لازم را انجام دهد.
ساخت و ساز با جزییات
در واقع می توان گفت اولین مرحله ساخت و ساز ایجاد یک مفهوم از سازه، سپس تهیه یک نقشه و برنامه ریزی برای ساخت و ساز است. به طور معمول ، این کار با کمک یک معمار انجام می شود تا اطمینان حاصل شود همه چیز با اصول ساختمان سازی پیش می رود. اگر شما از شیوه مدیریت پیمان در ساختمانسازی استفاده کنید نیازی به درگیر شدن در بسیاری از مراحل زیر ندارید. ولی در هر حال بهتر است با مراحل ساخت و ساز آشنایی داشته باشید. 
گودبرداری
اولین مرحله از اجرای ساختمان، خاکبرداری یا همان گودبرداری است. در این مرحله در واقع پی کنی انجام می گیرد، از این رو ابتدا زمین خالی باید از سنگ، زباله و … تمیز و پاکسازی شود.
به هنگام شروع ساختمان سازی سطح اولیه زمین، مقاومت کافی برای ساخت و ساز را ندارد. از این رو اولین مرحله برای ساختمان سازی این است که آن قسمت از زمین را خاک آن از مقاومت پایین برخوردار است را حفاری می‌کنیم تا به یک عمقی که داری خاک با مقاومت بالا می باشد، برسیم. همچنین برای ساخت ساختمان هایی که دارای زیرزمین هستند نیز بایستی زمین را حفاری کنیم تا به عمق مورد نظر برسیم. پس به طور خلاصه هدف از گودبرداری رسیدن به عمق مورد نظر برای خاک با استحکام کافی جهت تحمل بارهای وارد شده از ساختمان و عمق مناسب برای ساخت و یک تراز مناسب برای ساختمان سازی است.
انواع گودبرداری
در بحث ساختمان سازی با دو نوع خاک برداری ممکن است مواجه شویم:
- خاکبرداری در زمین های محدود
- خاکبرداری در زمین های نامحدود
محدود و نامحدود از جهت اطراف محل ساختمان سازی است. منظور از زمین های محدود، زمین هایی می باشند که در فضای اطراف آن به شعاع یک فاصله مشخصی، ساختمان های دیگری بنا شده است. منظور از زمین های محدود، زمین هایی می باشند که فضای اطراف آن خالی از ساختمان و زمین بکر است.
بطور کلی نکته ای که بایستی به هنگام خاک برداری باید بسیار مورد توجه قرار گیرد نحوه اجرای آن می باشد. اگر خاک برداری به صورت شیب قائم با زمین باشد، امکان فرو ریختن و خرابی وجود دارد و خاک آن قسمت حفاری شروع به ریزش کردن می کند. اگر برای جلوگیری از خرابی گود، را با شیب نسبت به قائم حفاری می کنند. گفتنی است که میزان این زاویه نیز به نوع خاک زمین مورد نظر بستگی دارد. هر چه خاک سست تر باشد، با شیب بیشتری باید زمین را حفاری کرد و اگر خاک زمین مستحکم تر باشد میزان زاویه حفاری کم است.
پی سازی (ساخت فونداسیون)
پس از انجام عملیات پاکسازی و خاکبرداری ساختمان سازی با پی سازی ساختمان شروع می شود. پی واسطه اتصال ساختمان به زمین است. بعبارتی بار ساختمان از طریق ستون روی پی ساختمان می نشیند و نهایتا ساختمان به سطح زمین متصل می شود.
بطور کلی مراحل پی سازی عبارتند از:
- اجرای بتن مگر
- آرماتور بندی
اجرای بتن مگر (آماده سازی کف پی)
اولین مرحله از پی سازی اجرای بتن مگر یا بتن پاکیزگی و کم سیمان است. توجه کنید در مهندسی ساختمان هیچ موقع بر روی خاک به صورت مستقیم عملیات سازی انجام نمی شود. متریال های ساختمان از قبیل ملات و بتن و غیره شامل آب هستند، از این رو اگر بتن بر روی خاک انجام شود، خاک آب داخل بتن را جذب می کند در نتیجه بتن مقاومت، سختی و استحکام خود را از دست می دهد. بخاطر همین سازه بر روی خاک اجرا نمی شود و کف باید مسطح و عاری از هر گونه مواد زیاد باشد.
بنا به موارد ذکر شده برای آماده سازی بستر پی سازی در ساختمان سازی، یک بتن مگر به ضخامت حداقل ۵ سانتیمتر بر روی سطح خاک ریخته می شود. بتن مگر بتنی است که مقدار سیمان کمتری دارد. یک ملاتی با مقدار کمی آب، سیمان به اندازه ۱۵۰ کیلو گرم در متر مکعب ، شن و ماسه تهیه می شود. برای کف های بتن آرمه اجرای یک لایه بتن سبک بتن مگر(بتن پاکیزگی) الزامی است. اجرای بتن مگر خطر آلوده شدن بتن را به هنگام عملیات بتن ریزی مرتفع می کند. اجرای بتن مگر از خوردگی و فرسایش پی سازه جلوگیری می کند.
انواع پی از نظر مصالح
پی شفته آهکی
امروزه در ساختمان سازی اجرای پی شفته آهکی متداول نیست، زیرا از دوام و مقاومت مطلوبی برخوردار نمی باشد. مصالح تشکیل دهنده پی شفته آهکی عبارتند از: آهک، خاک، دانه های سنگی و آب. توجه کنید این نوع پی در هوای خیلی گرم و یا هوای خیلی سرد نباید اجرا شود زیرا به مقاومت مطلوبی نمی رسد.
پی های سنگی
در نقاطی که سنگ فراوان و ارزان در دسترس باشد، ساخته می شود. معمولاً این پی برای دیوارهای کنار رودخانه یا کوه ویا دیوارهای با ارتفاع های زیاد اجرا می شود.
پی های آجری
در پروژه های ساختمان سازی کوچک که بارهای وارده بر پی نسبتاً کم است پی ریزی آجری اجرا می شود. البته خیلی نادر استفاده می شود.
پی ها بتنی
امروزه در ساختمان سازی بهترین و مقاوم ترین پی ریزی اجرای پی با بتن می باشد. در ساخت و سازهای امروزی هیچ سازه ای بهتر از بتن نیست و اگر می خواهید سازه شما از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار باشد، حتما باید پی ساختمان با بتن ریخته شود.
این پی ریزی از ساختمان های یک طبقه گرفته تا ساختمان های با تعداد طبقات بالا و سنگین استفاده می شود.
آرماتور بندی
اجرای فونداسیون به عنوان بخش پایینی ساختمان که بار گرانشی ساختمان را به سمت زمین منتقل می کند، از مهم ترین بخش های ساختمان سازی می باشد.آرماتور بندی فرآیندی است که در آن میلگرد و سایر محصولات فولادی در یک الگوی خاص کنار هم قرار می گیرند و توسط جوشکاری سرد یا بست های فلزی به هم متصل می شوند. آرماتور بندی مدرن شیوه در ساختمان سازی نوین و مدرن است که باعث می شود ساختمان از نظر مهندسی قابل قبول باشد. در حقیقت ، ترکیب آرماتور و بتن نوعی سنگ مصنوعی ایجاد می کند که پی ریزی ساختمان را مقام می کند.
آرماتور بندی معمولاً به صورت چند میلگرد ساده و مسطح بر روی هم می باشد که گاهی در سقف و گاهی به شکل میله های در هم تنیده و منحنی است که در ستون ها و فونداسیون استفاده می شود. آرماتور بندی باید مطابق با اصول مهندسی انجام شود. بسته به اینکه قصد ساخت ویلا و یا ساخت آپارتمان را داشته باشید آرماتوربندی می توانید متفاوت باشد. قطر آرماتورها، ابعاد فنرها و تعداد شبکه های آرماتور با توجه به کاربرد و میزان بارگذاری توسط مهندسان محاسبه و به معمار اعلام می شود.
اجرای اسکلت ساختمان
پس از پی ریزی ساختمان، نوبت به اجرا و ساخت اسکلت ساختمان می رسد. اسکلت ساختمان ها با استفاده از فلز یا بتن ساخته می شوند. در ابتدا ستون ها ، به ویژه ستون هایی که بار بیشتری را حمل می کنند و معروف به ستون های باربر هستند ساخته می شود و سپس ستون های دیگر. اسکلت بندی وزن ساختمان را حفظ می کند و از آن در برابر فشارهای وارده محافظت می کند. اسکلت بندی شامل چیدن ستونها و تیرچه در کنار هم می باشد و پیاده سازی آن باید خیلی اصولی باشد ، طوری که وزن ساختمان در چارچوب اسکلت به طور متعادل توزیع شود.
اجرای سقف، پله و دیوار
بعد از اتمام اسکلت بندی ساختمان، ساخت سقف شروع می شود. در گذشته از آجر برای پر کردن سطح سقف استفاده می شد، ولی امروزه مصالح و روش های نوینی برای ساخت سقف وجود دارد، که عایق حرارت و صدا هم هستند. پس از مرحله اجری سقف در ساختمان سازی، دیوارها و پله ها باید ساخته شوند. تعداد و همچنین جهت چرخش راه پله با توجه به اصول و استانداردها باید اجرا شود، در آخر نوبت دیوارچینی است. دیوارهای داخلی ساختمان نیز با استفاده از آجر و یا قطعات پیش ساخته، ساخته می شوند.
بعد از اینکه اسکلت بندی ساختمان به خوبی اجرا شد، سقف آن را می سازند. در گذشته برای پر کردن سطح سقف از آجر استفاده می شد ، اما امروزه مصالح و روش های جدیدی برای ساخت سقف وجود دارد که گرما و صدا را نیز عایق بندی می کند. بعد از سقف ، پله ها ساخته می شوند. تعداد پیچ ها و جهت پله ها باید طبق اصول و استانداردها اعمال شود. برای ساخت دیوارها نیز از آجر یا قطعات پیش ساخته استفاده می شود.
جمع بندی
پس از گرفتن پروانه های ساختمانی اولیه، پروژه ساخت و ساز شما با پاکسازی و حفاری زمینی که می خواهید در آن احداث کنید، آغاز می شود. این مرحله شامل از بین بردن هرگونه درخت ، تخته سنگ یا موانع دیگری که در سر راه شما قرار دارند و تراز کردن یا درجه بندی زمین است.
هنگامی که فضایی که در حال ساخت آن هستید، پاکسازی و خاکبرداری شد، می توان اجرای فونداسیون آن را شروع کرد. بسته به اندازه ساختمان و میزان استحکام زمین، ممکن است لازم باشد قبل از ریختن پایه ، سطح زیرین زمین را آماده کنید.
بعد از مرحله اجرای فونداسیون، اسکلت بندی ساختمان و ساخت سقف و دیوار آن شما می شود. این روند در ساختمان سازی مدتی طول می کشد و بسیار مهم است که همه کارها به درستی انجام شود.
در تمامی این مراحل ساختمان سازی همکاری با مهندس ناظر و تیم معماری با تجربه اهمیت فراوانی دارد. یک تیم معماری مجرب علاوه بر تسهیل و کاهش هزینه های مراحل ساختمان سازی می تواند از ابتدا تا انتها به حسن انجام کار تیم های فنی و اجرایی نظارت داشته باشد. استودیو قاف با خدماتی مانند طراحی نمای ساختمان ، تهیه نقشه و نظارت اجرا و ساخت در تمامی مراحل ساختمان سازی از ابتدا تا انتها همراه شما خواهد بود.
2 دیدگاه
علیرضا
مارس 24, 2020 at 10:23 ق.ظ
بسیار مطلب مفیدی بود. ممنونم
قاف استودیو
می 23, 2020 at 5:10 ق.ظ
ممنون از توجه شما